Λογοθεραπεία

Η επικοινωνία είναι μια βασική ανάγκη του ανθρώπου . Επικοινωνία σημαίνει αντίληψη , έκφραση , ανταλλαγή σκέψεων και συναισθημάτων. Η συμαντικότερη μορφή επικοινωνίας είναι ο λόγος , ο οποίος είναι γραπτός και προφορικός. Για την αντιμετωπιση της κάθε είδους διαταραχής της επικοινωνίας γεννήθηκε η επιστήμη της λογοθεραπείας .Η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας επιτελείται μέσα στο οικογενειακό πλαίσιο και βασίζεται σε σχέσεις αλληλεπίδρασης . Η διαδρομή σε αυτό το πλαίσιο οδηγεί το παιδί από το στάδιο της προ-λεκτικής επικοινωνίας στην κατάκτηση όλων των πτυχών της γλώσσας . Στην περίπτωση όμως , που το παιδί παρουσιάζει οργανικό πρόβλημα , χαμηλό νοητικό δυναμικό , συναισθηματική διαταραχή ή ειδικό γλωσσικό πρόβλημα , εμφανίζονται διαταραχές λόγου και ομιλίας.

 Τί είναι λογοθεραπεία;

 Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με τις διαταραχές επικοινωνίας (λεκτική και μη), λόγου, ομιλίας,φωνήςκαι μάσησης – κατάποσης παιδιών, εφήβων και ενηλίκων, όποια κι αν είναι η αιτία αυτών των διαταραχών: νευρολογική, εξελικτική ή λειτουργική.

Ο ρόλος του Λογοπεδικού

 Ο λογοπεδικός μέσα από συγκεκριμένες δοκιμασίες (tests) αξιολογεί και ενισχύει τις δεξιότητες, ενώ παράλληλα ενημερώνει και προσπαθεί να αποτρέψει την επιδείνωση των δυσλειτουργιών που επιφέρουν οι παθήσεις που εκδηλώνονται.Ο λογοπεδικός είναι σε θέση να διαγνώσει και να αντιμετωπίσει Διαταραχές σε παιδιά:

•  Εξελικτικές φωνολογικές διαταραχές: όπου δεν είναι οργανωμένο το φωνολογικό σύστημα και απλοποιείται συστηματικά η ομιλία ενός παιδιού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η ομιλία να είναι δυσκατάληπτη ή να μιλά "μωρουδίστικα".
• Εξελικτικές γλωσσικές διαταραχές: στην περίπτωση αυτή το λεξιλόγιο είναι φτωχό και κάνει κατά την ομιλία του γραμματικά, συντακτικά και μορφολογικά λάθη.  Συχνά παρουσιάζονται προβλήματα και στην αντίληψη του λόγου, καθώς δεν κατανοεί διάφορες έννοιες, εντολές κλπ.
• Τραυλισμός: διαταραχή της ροής του λόγου που χαρακτηρίζεται από την επανάληψη φθόγγων ή συλλαβών, επανάληψη μονοσύλλαβων λέξεων (π.χ. "π-π-πού", "κ-κ-και" "με-με-με").
• Διαταραχές επικοινωνίας που οφείλονται σε Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή, Βαρηκοΐα, Κώφωση: σε αυτές τις παθήσεις παρουσιάζονται γλωσσικές, αρθρωτικές και φωνολογικές διαταραχές.
• Διαταραχές ανάγνωσης και γραπτού λόγου: μαθησιακές δυσκολίες/δυσλεξία.
• Διαταραχές στο γραπτό και προφορικό λόγο εξαιτίας νοητικής υστέρησης ή παρουσίας συνδρόμου (π.χ. σύνδρομο DOWN)
• Διαταραχές επικοινωνίας εξαιτίας νευρολογικών διαταραχών, όπως η εγκεφαλική παράλυση. Σε αυτές τις περιπτώσεις προκαλούνται διαταραχές άρθρωσης, σίτισης και κατάποσης.Διαταραχές σε ενήλικες
• Τραυλισμός στους ενήλικες.
• Διαταραχές επικοινωνίας που οφείλονται σε νευρολογικές παθήσεις όπως εγκεφαλικό επεισόδιο, νόσος του Πάρκινσον, σκλήρυνση κατά πλάκας, πάρεση προσωπικού νεύρου κλπ.
• Διαταραχές φωνής, όπως λειτουργικές δυσφωνίες, υπερκινητικές δυσφωνίες (συχνά συνοδεύονται από παθήσεις των φωνητικών χορδών, όπως χρόνια λαρυγγίτιδα, πολύποδες).
• Λαρυγγεκτομή: αποκατάσταση της επικοινωνίας με εκμάθηση φαρυγγικής ομιλίας ή χρήση τεχνητού λάρυγγα.
• Εκπαίδευση φωνής για επαγγελματίες χρήστες φωνής.
• Ψυχιατρικές διαταραχές.
• Βαρηκοΐα ή κώφωση.

Πότε πρέπει να αναζητήσουμε την βοήθεια του λογοπαιδικού

Όταν ένα παιδί μπορεί να: 

• Μπερδεύει τους ήχους σε μία λέξη 
• Αδυνατεί να μιμηθεί συγκεκριμένους ήχους ή ομάδες ήχων 
• Παραλείπει ήχους ή/και συλλαβές από τις λέξεις 
• Δυσκολεύεται να καταλάβει αυτά που του λένε 
• Δυσκολεύεται να βάζει λέξεις μαζί και να σχηματίζει προτάσεις 
• Δυσκολεύεται να βρίσκει τις κατάλληλες λέξεις που χρειάζεται για να εκφραστεί και να συντάξει σωστά τις προτάσεις του 
• Δυσκολεύεται να παίρνει μέρος σε μία συζήτηση 
• Δυσκολεύεται στη διήγηση απλών και πρόσφατων γεγονότων

Η Ανάπτυξη του λόγου και πρακτικές οδηγίες

Τα παιδιά γενικά είναι πολύ πιο έξυπνα και ανεπτυγμένα πνευματικά από ότι πιστεύουν οι γονείς. Βιολογικά τα παιδιά είναι προγραμματισμένα για να μιλήσουν. Πόσο γρήγορα και σωστά θα γίνει αυτό, εξαρτάται όμως και από τη δική μας συνεισφορά στην εκπαίδευση τους.
 
Το γεγονός ότι το παιδί έχει τη δυνατότητα να σκεφθεί με λέξεις και να σχηματίσει με τις λέξεις αυτές φράσεις είναι από τα μεγαλύτερα θαύματα της ζωής και απαιτεί και αυτό μαζί με τις άλλες ανάγκες του παιδιού την τρυφερή φροντίδα και εκπαίδευση των γονιών του. Η γλώσσα θα δώσει στο παιδί ένα ευέλικτο μέσο επεξεργασίας και έκφρασης της σκέψης του.
 
Στην προσπάθεια του για την ανάπτυξη του λόγου θα βοηθήσει πολύ να μιλούμε στο παιδί καθαρά και με σαφήνεια αλλά όχι ιδιαίτερα απλοποιημένα. Το παιδί έχει ανάγκη να εκτεθεί σε σύνθετες μορφές σύνταξης, καθώς αυτό μαθαίνει μιμούμενο το δικό μας λόγο.
 
Από φωνολογικής άποψης είναι χρησιμότερο να χρησιμοποιούμε τη σωστή προφορά των λέξεων ανεξάρτητα αν το ίδιο το παιδί παραποιεί αυτή την προφορά. Πρέπει πάντα να προσπαθούμε να καταλάβουμε αυτό που μας λέει το παιδί, χωρίς να διακόπτουμε το λόγο του διορθώνοντας συνέχεια την προφορά του.


Το ίδιο ισχύει και για τη σύνταξη, όταν για παράδειγμα το παιδί λέει «είδα τα βουνοί» δεν είναι απαραίτητο να διορθώσουμε άμεσα τη σύνταξη γιατί αυτή σηματοδοτεί ότι το παιδί αρχίζει να παρατηρεί και να μαθαίνει τη γραμματική του πληθυντικού γεγονός ευχάριστο και ενθαρρυντικό. Έντεχνα εμείς μπορούμε να δώσουμε τη σωστή μορφή χρησιμοποιώντας τη λέξη του σε μια δική μας πρόταση « Ναι είδες τι ωραία είναι τα βουνά».
 
Πολύ πριν αρχίσει να μιλάει το παιδί καταλαβαίνει πολύ καλά τι του λέτε. Την ώρα που το πλένετε ή το ντύνετε, μπορείτε να του διδάξετε ένα σωρό πράγματα. Σαπουνίζετε τα χέρια του, λέγοντας «Τώρα πλένω τα χέρια σου». Το παιδί σε ηλικία ενός έτους, θα ξέρει όλα τα μέρη του σώματος του και θα τα δείχνει, όταν το ρωτάτε. Το παιχνίδι αυτό μπορεί να συνεχισθεί σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής.
 
Το μωρό σας θα μιλήσει πιο γρήγορα και πιο σωστά, όταν του διαβάζετε δυνατά από ένα παιδικό βιβλίο ή του λέτε ένα παραμυθάκι. Μετά το πρώτο έτος της ηλικίας του, θα πρέπει να του διαβάζετε ή να του διηγείστε κάτι, επί δέκα τουλάχιστον λεπτά κάθε μέρα απαραιτήτως.